Temat: HISTORIA POLSKIEJ TURYSTYKI W REGIONIE BIELSKO-BIALSKIM
W okresie zaborów Niemcy usiłowali przekształcic region bielsko-bialski w osrodek germanizacyjnej agitacji Waznym ogniwem w tej działalności było powstałe w 1893 r.niemieckie towarzystwo turystyczne ,,Beskiden Verein",majace swa siedzibę oraz zaplecze w postaci kapitału niemieckiego w miastach Bielsku i Białej gdzie mieszkała przewazajaca częsc napływowego elementu niemieckiego ,głównie przemysłowcy i kupcy. Towarzystwo dysponowało sporym kapitałem i już w 1903 r .wybudowało z drewnianych bali schronisko na Magórce które dwa lata póżniej całkowicie spłoneło nastepny obiekt również drewniany został wzniesiony na miejscu starego schroniska w 1907 r.nadano mu nazwe ,,Erzherzogin Maria Theresia-Schutzhaus auf dem Josefsberg"Warto również wiedziec że w tamtym czasie Magórka zwana była przez Niemców ,,Josefsberg" od zródła św Józefa i stojącej przy nim kapliczki świętego.W 1912 r . schronisko dzieli los swojego poprzednika i płonie doszczetnie W 1913 r .powstaje kolejny obiekt juz murowany z kamienia który po małych przebudowach przetrwał do dziś Polacy próbowali przeciwstawiac sie zakusom niemieckiej organizacji która pod płaszczykiem działalnosci turystycznej prowadziła akcję agitacyjną i antypolska niestety polskie organizacje były słabo rozwinięte i dysponowały skromnymi srodkami finansowymi .Około 15 min drogi na wsch.od niemieckiego schroniska funkcjonowało polskie schronisko pod nazwą ,,Widok na Tatry " (prywatna własnośc rodziny Sikorów) był to obszerny drewniany dom parterowy z dużą jadalnią posiadał cztery pokoje sypialne z 14 łózkami oraz 30 miejsc dla wycieczek zbiorowych na strychu Duża weranda otwarta na zach.płd.i wsch dawała wspaniały widok na kotline żywiecka wraz z Babią Górą z poza ,której przy czystym powietrzu widac było Tatry Pierwsza polska organizacja turystyczna - Polskie Towarzystwo Tatrzańskie powstała w 1879 r.Choc PTT w okresie rozbiorów nie liczyło sie z granicami zaborczych państw i skupiało w swych szeregach miłośników gór ze wszystkich trzech zaborów ,miało jednak charakter centralistyczny a poszczególne oddziały powstawały bardzo wolno na innych obszarach poza Tatrami . Nie zdołało sie równiez rozwinąc w regionie bielsko-bialskim powstałe w 1906 r Polskie Towarzystwo Krajoznawcze .Tymczasem niemiecki ruch turystyczny w Beskidach Zachodnich zaczął przybierac na sile w 1894 r. członkowie Beskiden Verein umiescili na szczycie Babiej Góry ,,ksiegę wyjśc"Znajdowała sie ona w metalowej puszce u podnóza obeliska pamieci pallatyna Austro Wegier ksiega po kilku latach zagineła W 1904 r. ,,Beskiden Verein "wybudował schronisko na Babiej Górze,(które do lat trzydziestych XX w.było najwyżej położonym schroniskiem górskim w polskich Karpatach) rozpoczoł również znakowanie szlaków na wszystkich wyznakowanych przez siebie szlakach Beskiden Verein umieszczał tablice drogowskazowe tylko w jezyku niemieckim wprowadzajac nazwy topografii austriackiej . Fakt ten obudził czujnosc społeczeństwa polskiego.Germanizacyjnym zakusom pierwszy przeciwstawił się w 1905r.dr Hugo Zapałowicz ,zakładając Oddział Babiogórski Towarzystwa Tatrzańskiego i budujac polskie schronisko na Markowych Szczawinach w 1906 r .Równoczesnie Oddział Babiogórski rozpoczoł znakowanie szlaków turystycznych w rejonie Babiej Góry. Na tle wyznaczania i malowania szlaków doszło pomiędzy działaczami ,,Beskiden Verein"i Towarzystwem Tatrzańskim do zatargów ;tzw.,,wojny na pedzle".W 1907r.odbyła się rozprawa w sadzie w Makowie przeciwko działaczom Beskiden Verein,wniesiona przez Oddział Babiogórski Towarzystwa Tatrzańskiego. Niemieccy działacze turystyczni ,którzy zamalowywali polskie znaki zostali oskarżeni o ich niszczenie .Sąd skazał niemieckich działaczy (Kroczka i Schlessingera)ale od wymierzenia grzywny odstapił . Odtąd Niemcy musieli liczyc sie z istnieniem polskiego towarzystwa turystycznego . Rozpoczeła sie twarda walka o polskośc turystyki w Beskidach Zachodnich wstrzymująca napływ niemczyzny Doniosłe znaczenie w tej walce miały również w owym czasie polskie przewodniki turystyczne a przede wszystkim przewodnik Kazimierza Sosnowskiego po Beskidach Zachodnich wydany w 1914r. W dziedzinie turystyki okres od 1918r. do 1939r. charakteryzował się na tych terenach napiętą atmosfera wywoływaną przez skryte posunięcia niemieckiej organizacji turystycznej uporczywie szukającej protektorów u sanacyjnych władz . ,,Beskiden Verein" zapewniał wprawdzie Polskie Towarzystwo Tatrzańskie i władze polskie , ze zajmuje sie wyłącznie turystyka ,łatwo było jednak dostrzec jego prawdziwe oblicze . Odsłonił je póżniej sam prezes Beskiden Verain pisząc w 1943r . ,,Beskiden Verein w Bielsku wykonał swój obowiązek w okresie polskim jako związek niemiecki ,który był w tym okresie także pionierem torujacym droge dla niemczyzny na wschodzie (Wł Krygowski:Zarys dziejów polskiej turystyki górskiej, str 67)Tak ujawniły się cele turystyki niemieckiej.
Ostatnio edytowany przez ferdynans (2010-08-18 15:19:53)