Temat: Koziniec
ciekawy film prezentującą wieś Koziniec
http://www.tv.malopolska.pl/film.aspx?f … e1e6b7f472
Nie jesteś zalogowany. Proszę się zalogować lub zarejestrować.
Strony 1
Zaloguj się lub zarejestruj by napisać odpowiedź
ciekawy film prezentującą wieś Koziniec
http://www.tv.malopolska.pl/film.aspx?f … e1e6b7f472
W centrum Kozińca wznoszą się zabudowania" Okazały Wiejski Dom Kultury, z remizą Ochotniczej Straży Pożarnej, dwie szkoły podstawowe oraz kaplica pod Wezwaniem Matki Bożej Różańcowej.
Ostatnio edytowany przez baca (2010-11-13 17:15:29)
KOZINIEC
Wiadomości ogólne
Kozienic - wieś w gminie Mucharz, położona jest w środkowo-wschodniej części Beskidu Małego. Od północy i zachodu graniczy z Ponikwią, od południa z Jaszczurową a od wschodu ze Świnną Porębą. Nad Kozińcem możemy podziwiać szczyty Skalnicy, Główniaka, Kamienia i Żaru oraz Suszyce
Na stokach Żaru biją źródła trzech potoków, przepływających przez wieś, ale uchodzących do Skawy na terenie Świnnej Poręby. Są to Czerna (w dolnym biegu Koziniec od Chobotu - przysiółka Ponikwi), Nawieśnica (płynie przez środek wsi) i Bystrz. W dolnym biegu Bystrz oddziela Koziniec od przysiółka Jamniki w Jaszczurowej i niżej łączy się z Jaszczurówką. Do XVIII w . Bystrz uchodził bezpośrednio do Skawy, ale po jednej powodzi Jasczurwka przedłużyła koryto i przechwyciła Bystrz. Rzeka ta od około połowy XIX w. nosiła na mapach nazwę Bystry, Byrszcz lub nawet Berszcz. Była to nazwa zniekształcona , chociaż już w XVI w. w jednym z dokumentów zostało napisane "Bystrzec"
Pola i zabudowania wsi zajmują środkowy pas stoku. Podgrzbietowe części stoku pokryte są zwartym lasem. Wzdłuż brzeżnej jego linii przebiega granica Parku Krajobrazowego Beskidu Małego. Między lasem a Świnną Porębą rozłożyły się przysiółki Kozińca. Są one rozproszone na nieomal całym obszarze zabudowań. Były o zarębki - gospodarstwa rodzinne lub złożone z tak zwanych wspólników, czyli pasterzy wołoskich którzy zostali osiedleni na przydzielonych do wykarczowania terenach leśnych. Miejscowa ludność nazywała przysiółki nazywa siedliskami. Nazwy przysiółków należą od siedzących na nich kiedyś lub nawet jeszcze obecnie rodzin jak: Radwanówka, Wiercimakowo. Krausowo, Merkowo, Jamrozowo lub od położenia: Pogórze, Pustki czy Kępa
Historia
Według inwentarza starostwa oświęcimskiego Koziniec był lokowany w 1540 r. Z Lustracji starostwa niegrodowego zatorskiego z 1564 r . dowiadujemy się, że była to królewszczyzna w powiecie śląskim. Lustratorzy określili ją jako Villa nova Koziniecz czyli nowa wieś Koziniecz, w której zamieszkiwali wówczas zasadźca i sołtys zarazem nie wymieniony z nazwiska Wacław - właściciel dwóch ról, i trzech innych osadników nieznanych z nazwiska. Sołtys z posiadanych dwóch ról płacił do zamku w Zatorze 1 grzywnę i 24 grosze czynszu, zaś pozostali kmiecie płacili w gotówce po jednej grzywnie i zobowiązani byli do czynszu w naturze po 2 koguty, jednym serze "walaskim" i 15 jaj - rocznie. W oryginalnym zapisie w księdze lustracyjnej wzmianka o Kozińcu brzmi: Villa nova Koziniecz / „W tej wsi osadźca Wacław szołtys, w której jest osadzono [f 239] ludzi 3, a szołtys czwarty, który ma pod sobą role 2. Płaci z nich i za robotę mc’ 1/24, a ci 3 płacą czynszu per mc 1; facit. Item okrom szołtysa tedy dawają per gallos 2, per caseum 1 et per ova 15; facit pro toto....mc 0/11/4 21-./ Summa census cum ceteris facit 4/35/4 i 1/2"
Była to wieś należąca do króla, czyli królewszczyzny. Mieszkańcy byli Wołochami, czyli pasterzami osadzonymi na prawie wołoskim. Oddawali oni do zamku zatorskiego daniny. Osadnicy ci hodowali zapewne też kozy, o czym może świadczyć nazwa wsi. Na czele zespołu wsi wołoskich na określonym obszarze stał wojewoda, czyli wajda, który zobowiązany był pilnować interesów właściciela, w tym przypadku króla, reprezentowanego przez starostę niegrodowego zatorskiego. Otrzymywał on wydzielony "zarębek wajdowski". W XVII w. Kozieniec stał się siedzibą wojewodów wołoskich. Takimi wajdami dla wsi był Wiercimak i Merek z Kozińca, którym podlegali wszyscy Wołosi żyjący na płn. stokach Beskidu Małego od Kozińca po Porąbkę. Obecnie śladem po ich władaniu są przysiółki: Wiercimakowo i Merkowo.
Początkowo Koziniec stanowił samodzielną więś, ale podczas późniejszych lustracji, aż do II poł XVIII w., wykazywany był jako część Ponikwi, podobnie jak sąsiedni Chobot i Kaczyna. Dopiero na przełomie XIX i XX w. ponownie odzyskał samodzielność . Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego z 1880-1914 w Tomie IV na str. 554 opisuje Koziniec jako samodzielną wieś i zaznacza, iż dawniej stanowiła przysiółek Ponikwi. Od chwili powstania osada należała do królewszczyzny zatorskiej i wraz z nią dzieliła losy aż do zaborów. Potem kupili ją Duninowie, następnie Potoccy, którzy sprzedali Habsburgom żywieckim w 1910 r najpierw lasy pod grzbietem Żaru, a potem resztę dóbr.
Ostatnio edytowany przez baca (2010-11-14 01:10:53)
Kaplica pod wezwaniem Matki Bożej Różańcówej
Pierwszą drewnianą kaplicę zbudowano ok 1810 r. W 1880 r. wystawiono już kaplicę murowaną pod obecnym wezwaniem. Kuria metropolitalna w Krakowie wydała zgodę na odprawianie mszy świętej dopiero w latach sześćdziesiątych XX w. Ciekawostką może być fakt, iż w 1980 r., bez zezwolenia ówczesnych władz i w tajemnicy przed nimi w ciągu jednego dnia mieszkańcy wsi dobudowali od strony północnej do starej kaplicy nową cześć o wymiarach 7 x 7 m, w celu jej poszerzenia. W latach 1991-92 dokonano kolejnego powiększenia kaplicy z tej samej strony, wg projektu Stanisława Pena. W nowym pomieszczeniu zlokalizowano prezbiterium, nawę i zakrystię. Kaplica stała sie kościołem filialnym parafii w Mucharzu. Pod względem architektonicznym świątynia jest bardzo niejednolita. Wyraźnie można odróżnić trzy etapy jej rozbudowy. Najszlachetniejszą formą odznacz się pierwotna kaplica z 1880 r. z szerokim, łukowo zaokrąglonym głównym wejściem, trójkątnym frontonem i kształtną wieżyczką na sygnaturkę. Cześć środkowa ma obecnie charakter przełączki do poprzecznego pomieszczenia prezbiterialnego.
A tak wygląda po remoncie kaplica z zewnątrz.
Ostatnio edytowany przez baca (2010-11-13 23:53:49)
zachęcam do oglądnięcia albumiku
Fajnie popatrzeć na te stare beskidzkie chatki, które odchodzą w niepamięć.
Ps. Skąd te fotki robiłeś? Bo chyba nie z żadnego szlaku. Ładnie wygląda droga w dolinie Skawy.
hasałem po wiosce, a że duża nie jest
Fajne fotki , też bardzo lubię Koziniec, polecam ciekawą monografię:Koziniec 1540-2000, Hieronima Woźniaka.Co do starych beskidzkich chatek to trzeba zaznaczyć ,że jeszcze na początku wieku występowały tu kurne chaty a górale chodzili we własnoręcznie wyrabianych kierpcach, a do połowy XXw. wieś była drewniana, domy kryte gontem lub słomą.HEJ!!!
zgadza się Posiadam tą publikację
Piękna galeria Baco, Koziniec w pełnej okazałości!
Strony 1
Zaloguj się lub zarejestruj by napisać odpowiedź
[ Wygenerowano w 0.017 sekund, wykonano 9 zapytań ]